Rozwód to jedno z najtrudniejszych życiowych doświadczeń, a sama procedura sądowa budzi wiele pytań. W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak złożyć pozew o rozwód, jakie są rodzaje rozwodów w Polsce, ile się czeka na rozwód od złożenia pozwu oraz gdzie należy złożyć stosowne dokumenty. Dzięki tej wiedzy proces ten stanie się bardziej zrozumiały i mniej stresujący.
Czym jest rozwód w świetle polskiego prawa?
Zgodnie z polskim prawem cywilnym rozwód to rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd. Instytucja rozwodu została uregulowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym1. Aby sąd orzekł rozwód, musi stwierdzić, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Oznacza to całkowite wygaśnięcie więzi łączących małżonków – emocjonalnej, fizycznej i gospodarczej – oraz brak perspektyw na ich odbudowanie.
W pewnych sytuacjach nawet spełnienie tego warunku nie gwarantuje jednak uzyskania rozwodu. Przykładowo, sąd może oddalić pozew, jeśli orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z dobrem małoletnich dzieci albo z zasadami współżycia społecznego. W praktyce każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnej oceny. W podjęciu decyzji o wystąpieniu o rozwód oraz ocenie szans powodzenia może pomóc doświadczony adwokat rozwodowy, który wyjaśni zawiłości prawne i doradzi kolejne kroki.
Rodzaje rozwodów w Polsce
W polskim prawie cywilnym można wyróżnić dwa sposoby orzeczenia rozwodu: z ustaleniem winy małżonka albo bez orzekania o winie. W pierwszym przypadku sąd w wyroku wskazuje, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. W drugim przypadku kwestia winy jest pomijana, co często ma miejsce, gdy obie strony zgadzają się na rozstanie bez wzajemnych oskarżeń.
Bardziej skomplikowany i dłuższy jest zazwyczaj rozwód z orzeczeniem o winie – prawnik jest wówczas niemal nieodzowny, ponieważ trzeba przedstawić dowody świadczące o wyłącznej winie jednego z małżonków (np. zdrady, przemocy) i często konieczne jest przesłuchanie świadków. Z kolei prostszy i szybszy bywa rozwód bez orzekania o winie – adwokat skupi się wtedy głównie na formalnościach i ewentualnym porozumieniu między małżonkami, dzięki czemu całą sprawę można nierzadko zakończyć już na pierwszej rozprawie.
Jak złożyć pozew o rozwód?
Procedura postępowania rozwodowego inicjowana jest przez właściwy wniosek strony powodowej zawarty w treści pozwu – wyjaśniamy zatem, jak złożyć pozew o rozwód krok po kroku. Pierwszym krokiem jest przygotowanie pisemnego pozwu. W pozwie rozwodowym należy oznaczyć strony postępowania (powoda i pozwanego, czyli małżonków), wskazać, czego się domagamy (orzeczenia rozwodu, a także np. uregulowania opieki nad dziećmi, alimentów czy podziału majątku, jeśli tego żądamy) oraz uzasadnić swoje stanowisko. W uzasadnieniu warto opisać okoliczności rozpadu małżeństwa i wskazać dowody, które potwierdzają trwały rozkład pożycia (a jeśli domagamy się orzeczenia o winie – dowody winy małżonka).
Kolejnym krokiem jest zgromadzenie i dołączenie do pozwu niezbędnych dokumentów. Przede wszystkim należy załączyć odpis aktu małżeństwa (oryginał z urzędu stanu cywilnego) oraz – jeśli mamy małoletnie dzieci – odpisy ich aktów urodzenia. Dodatkowo dołącza się ewentualne dowody na poparcie swoich twierdzeń (np. wydruki wiadomości, zdjęcia, dokumentację).
Następnie trzeba uiścić opłatę sądową od pozwu, która wynosi 600 zł. Opłatę tę można wnieść w kasie sądu lub przelewem na konto sądu (potwierdzenie nadania opłaty dołącza się do pozwu). Warto wiedzieć, że jeśli sąd orzeknie rozwód bez orzekania o winie, wówczas połowa tej opłaty (300 zł) zostanie zwrócona powodowi po zakończeniu postępowania.
Ostatnim krokiem jest złożenie gotowego pozwu we właściwym sądzie. Można to zrobić osobiście w biurze podawczym sądu albo nadać pozew pocztą (listem poleconym). Ważne, aby skierować pozew do właściwego sądu okręgowego – więcej na ten temat piszemy w kolejnym akapicie. Złożenie pozwu inicjuje postępowanie rozwodowe i jest to dopiero początek drogi do uzyskania orzeczenia rozwodu. Jest to jednak kluczowy krok dla każdego, kto zastanawia się, jak się rozwieść.
