Każdego dnia miliony Polaków przemierzają drogę do i z pracy. Pomimo ostrożności, wypadki na tej trasie mogą się zdarzyć każdemu. W takich sytuacjach pojawia się pytanie: czy za wypadek w drodze do pracy lub z pracy należy się odszkodowanie? W poniższym artykule wyjaśnimy definicję takiego wypadku, procedury postępowania oraz możliwości uzyskania odszkodowania. Omówimy również rolę Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w kontekście tych wypadków. Zapraszamy do lektury.
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy: definicja
Zgodnie z treścią przepisów Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych1, za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło na trasie pokonywanej przez pracownika w celu dotarcia do miejsca pracy lub powrotu z niej. Polskie prawo uwzględnia także sytuacje, w których pracownik zmienia trasę, np. by załatwić istotną sprawę osobistą – o ile przerwa jest uzasadniona życiowo i nie trwa dłużej, niż to konieczne. Co więcej, trasa nie musi być najkrótsza w sensie geograficznym – jeśli dana droga jest dla ubezpieczonego najdogodniejsza pod względem komunikacyjnym, również może być uznana za drogę do lub z pracy. Kluczowe jest tu zachowanie rozsądku i proporcji – zarówno w czasie trwania przerwy, jak i w wyborze trasy.
Ustawodawca dostrzega również, że aktywność zawodowa i społeczna nie ogranicza się wyłącznie do jednego miejsca pracy. Dlatego za drogę do pracy lub z pracy uznaje się także trasę do innego miejsca zatrudnienia, nauki, działalności społecznej czy nawet miejsca, gdzie pracownik zwykle spożywa posiłki. Dzięki temu ubezpieczony ma realną ochronę prawną w przypadku nagłych zdarzeń losowych również wtedy, gdy jego codzienna droga wykracza poza standardowy schemat „dom–miejsce pracy–dom”.
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy: procedura
Po zaistnieniu wypadku w drodze do pracy lub z pracy należy jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki. Wypadek należy zgłosić pracodawcy, który w terminie 14 dni powinien ustalić okoliczności i przyczyny wypadku i odnotować je w karcie wypadku w drodze do lub z pracy. Pracownik powinien dostarczyć wszelkie dostępne dowody, takie jak zdjęcia miejsca zdarzenia, dane świadków, notatki policyjne czy dokumentacja medyczna. Sporządzenie protokołu powypadkowego jest niezbędne, aby złożyć wniosek do ZUS o wypłatę świadczeń z tytułu wypadku. Odpowiednia dokumentacja jest niezbędna także do uzyskania odszkodowania w przypadku, gdy pracownik objęty był np. ubezpieczeniem grupowym, czy też do zdarzenia doszło z udziałem osób trzecich, które za wypadek ponoszą odpowiedzialność. O tym, co to jest odszkodowanie, przeczytasz na naszym blogu.
Czy za wypadek w drodze do pracy należy się odszkodowanie?
Odpowiedź na pytanie, czy za wypadek w drodze do pracy należy się odszkodowanie, zależy od kilku czynników. Przede wszystkim, wypadek musi być uznany za taki przez pracodawcę i potwierdzony w karcie wypadku w drodze do lub z pracy. Następnie, ZUS musi uznać ten wypadek za zdarzenie uprawniające do świadczeń. Osobom ubiegającym się o odszkodowanie za wypadek w drodze do pracy przysługuje znacznie węższy zakres świadczeń, niż osobom ubiegającym się o odszkodowanie za wypadek w pracy. Może obejmować jedynie wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, a także rentę z tytułu niezdolności do pracy, gdy wypadek spowoduje całkowitą lub częściową niezdolność do pracy. Z tytułu w drodze do pracy lub z pracy nie przysługuje natomiast jednorazowe odszkodowanie, ani pozostałe inne świadczenia, które mogą przysługiwać za wypadek w pracy.
