Tematyka spadku jest jednym z podstawowych zagadnień prawa cywilnego, z którym każdy z nas może się spotkać w różnych momentach życia. Kwestie związane z dziedziczeniem często wywołują wiele emocji i niejasności, dlatego warto zapoznać się z podstawowymi pojęciami oraz regulacjami prawnymi dotyczącymi spadku. W niniejszym artykule przybliżymy, czym jest spadek, jakie są jego rodzaje oraz co wchodzi w skład dziedziczonego majątku.
Spadek: co to takiego?
Spadek i zachowek to terminy, które odnoszą się do ogółu praw i obowiązków majątkowych zmarłego, przechodzących na jego spadkobierców. Innymi słowy, spadek to majątek zmarłego, który podlega dziedziczeniu przez osoby uprawnione. Pojęcie to obejmuje zarówno aktywa (np. nieruchomości, pieniądze, akcje), jak i pasywa (np. długi). Spadkobiercy stają się właścicielami tych praw i obowiązków w chwili śmierci spadkodawcy.
Spadek: definicja w świetle prawa
Definicja spadku jest szczegółowo uregulowana w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego, spadek obejmuje wszystkie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które nie wygasają z chwilą jego śmierci. Do praw majątkowych należą m.in. własność rzeczy ruchomych i nieruchomych, prawa użytkowania wieczystego, wierzytelności oraz udziały w spółkach. Natomiast obowiązki majątkowe to przede wszystkim długi spadkodawcy.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie prawa i obowiązki majątkowe wchodzą w skład spadku. Przykładem są prawa i obowiązki osobiste, które są ściśle związane z osobą zmarłego i wygasają z jego śmiercią, np. prawo do alimentów czy prawa autorskie osobiste.
Co wchodzi w skład spadku
Tak, jak zostało to wcześniej wskazane, spadek może obejmować majątek osobisty zmarłego lub majątek wspólny, wynikający najczęściej z zawartego małżeństwa.
Majątek osobisty
Majątek osobisty to składniki majątkowe, które zmarły nabył przed zawarciem małżeństwa oraz te, które nabył już w trakcie trwania małżeństwa na podstawie dziedziczenia, zapisu, darowizny lub jako nagrody za osiągnięcia osobiste. Do majątku osobistego zaliczają się także przedmioty służące do wyłącznie osobistego użytku spadkodawcy, jak np. odzież, narzędzia pracy zawodowej czy przedmioty niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli działalność ta była wykonywana osobiście przez zmarłego.
Majątek wspólny
Majątek wspólny to składniki majątkowe, które małżonkowie nabyli wspólnie w trakcie trwania małżeństwa, chyba że umową majątkową małżeńską (intercyzą) wyłączyli wspólność majątkową. Do majątku wspólnego zalicza się m.in. wynagrodzenie za pracę, dochody z innej działalności zarobkowej małżonków, dochody z majątku wspólnego oraz osobistego małżonków, a także środki zgromadzone na rachunkach emerytalnych.
